(Ex)gedetineerden
Gemeenten zijn individueel verantwoordelijk voor het goed regelen van de doorzorg van (ex-)gedetineerden. Het gaat hierbij om het vroegtijdig oppakken van problemen op vijf essentiële aandachtsgebieden van de gedetineerde: ID-bewijs, schulden, inkomen, huisvesting en zorg. De Friese gemeenten hebben in verschillende omvang, zwaarte en wijze de doorzorg van gedetineerde lokaal geregeld. Dit varieert van het creëren van een specifieke functie voor deze taak tot bestaande functies die het ‘erbij’ doen. De overkoepelende regiocoördinatie van de doorzorg (ex) gedetineerden is in het Veiligheidshuis belegd.
De regionale coördinator onderhoudt vanuit een ontwikkelfunctie op beleids- en strategisch niveau de contacten met de (boven)regionale partijen die betrokken zijn bij de doorzorg van gedetineerden. Knelpunten, leemtes en successen worden geïnventariseerd, gesignaleerd en geadresseerd. Waar mogelijk en nodig worden op regionaal niveau afspraken gemaakt die leiden tot optimalisering van de doorzorg. Hierbij maakt het Veiligheidshuis altijd een vertaalslag naar het lokale veld. Dit gebeurt onder andere door het uitbrengen van nieuwsbrieven en het organiseren van gezamenlijke bijeenkomsten met lokale doorzorgcoördinatoren. De regiocoördinator doorzorg (ex)gedetineerden is tevens nauw betrokken bij en de linking pin tussen partners bij het instroomoverleg dat onder het dak van het Veiligheidshuis plaatsvindt. In dit overleg maken de partners ten aanzien van een geselecteerde groep gedetineerden afspraken over de zorg c.q. begeleiding van gedetineerden die net in de Penitentiaire Inrichting zijn gekomen. Om deze zorg te kunnen bieden is het Project UIT ontstaan. Het project UIT richt zich op wonen en dagbesteding bij gedetineerden.
Als je je vroeger lelijk had misdragen
Werd je hardhandig in de kraag gevat
En je moest dan, bestemd voor galg en rad
Meteen de cel in met de boevenwagen
Daar werd je in de ketenen geslagen
Tot je je straftijd uitgezeten had,
Maar daarna wachtte weer het slechte pad
Heel anders dus dan in onze dagen
De ketenen van toen zijn nu een keten
Van partners die tezamen alles weten
En borg staan voor ons aller veiligheid
Wie nu een misstap doet, wordt hier op tijd
Rechtlijnig naar zijn eigen maat gemeten
Hetgeen tot de vereiste aanpak leidt.
Dit gedicht geeft haarfijn weer waar het bij doorzorg van degetineerden om gaat. Gedetineerden worden niet los gelaten. Detentie zien we als een fase in iemands leven. Uitgangspunt bij doorzorg is dat een ex-gedetineerde duidelijk weet welke kant hij of zij opgaat zodra hij of zij een stap buiten de poort zet. Dat wat nodig is om recidive te voorkomen is op tijd en tot in detail geregeld. Denk aan huisvesting, financien, zorg, dagbesteding. Er is sprake van een warme overdracht. Om dit te kunnen realiseren is goede afstemming nodig tussen de organisaties onderling en met de persoon zelf. Afstemming voordat iemand detentie in gaat, afstemming tijdens detentie en afstermming na detentie. Dit vanuit een overkoepelend plan van aanpak. Het regelen van doorzorg werpt duidelijk vruchten af. De kans dat een gedetineerde de poort uitloop zonder dat er niets of onvoldoende geregeld is neemt af. Naast het terugdringen van recidive is het voorkomen van maatschappelijke onrust een doel van het regelen van de doorzorg van gedetineerden. Denk bijvoorbeeld aan een zedendeliquent die vrij komt.